گروههای خونی بر پایه نوع پادگن موجود در گلبولهای قرمز خون؛ به چهار دسته AB ،B ،A و O تقسیم می‌شوند که نوع O شایعتر است .
گروه خون
هر انسانی به طور طبیعی یکی از این چهار گروه خونی را دارد. مثلا فردی با گروه خونی A پادگن A را بر روی گلبولهای قرمز خونش بروز می‌دهد و بر علیه سایر پادگنهای گروههای خونی (B) در بدنش پادتن ساخته می‌شود. فردی با گروه خونی B پادگن B را دارد . فردی با گروه خونی AB هر دو پادگن A و B را دارد و فردی با گروه خونی O هیچکدام از دو پادگن را ندارد و برعلیه هر دوی آنها در بدنش پادتن ساخته می‌شود .
وراثت گروه خونی
طبیعتا گروه خونی نوزاد از والدین به ارث می‌رسد، البته باید توجه داشت که چون نوع O مغلوب است فنوتیپ نوع O همیشه خالص است (OO) و فنوتیپ نوع AB دارای ژنوتیپ AB است ولی گروه خونی مثلا A می‌تواند دارای ژنوتیپهای AA ویا AO باشد . لذا اگر مثلا والدین هر دو دارای گروه خونی O باشند نوزاد قطعا گروه خونی ی خواهد بود ولی نوزاد والدینی با گروه خونی A ممکن است O باشد.
انتقال خون
وراثت گروه های خونی به صورت اتوزوم مغلوب است. انتقال خون از فردی به فرد دیگر همیشه امکان‌پذیر نیست. به طور مثال افراد با گروه خونی A دارای پادگن نوع A هستند و در مواجهه با گروه خونی B واکنش نشان می‌دهند ( این واکنش اغلب همولیز سریع گلبولهای قرمز می‌باشد).
| گیرنده | دهنده | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| O− | O+ | A− | A+ | B− | B+ | AB− | AB+ | |
| O− | ||||||||
| O+ | ||||||||
| A− | ||||||||
| A+ | ||||||||
| B− | ||||||||
| B+ | ||||||||
| AB− | ||||||||
| AB+ | ||||||||
آنتی ژن D
گلبولهای قرمز انسان علاوه بر آنتی ژن گروه خونی ممکن است دارای آنتی ژن D نیز باشند که در این صورت Rh مثبت نامیده می‌شوند . اگر گلبولهای قرمز فاقد این پادگن باشند Rh منفی می‌باشند . هنگام انتقال خون علاوه بر تطبیق گروههای خونی مطابقت Rh نیز باید بررسی شود .
منابع
- ↑ “RBC compatibility table”. American National Red Cross. December, 2006. Retrieved on 2008-07-15.
- ↑ Blood types and compatibility bloodbook.com
- فیزیولوژی خون، دکتر سعید سمنانیان