ژیاردیا لامبلیا
ژیاردیا لامبلیا انگل فلاژل داری است که در روده کوچک زندگی کرده وعفونت ایجاد میکند. این انگل در سراسر دنیا گسترش داشته واز مهمترین دلایل اسهال مزمن محسوب میگردد.عفونت پس از بلع کیست موجود در غذای و یا اب الوده رخ میدهد.در کشور امریکا ژیاردیا شایع ترین پاتوژنی است که پس از مصرف اب الوده موجب اسهال می گردد.در کشور های در حال توسعه ، ژیاردیا یکی از شایع ترین دلایل بیماری در کودکان زیر ده سال بوده وشیوعی در حدود 10 تا 15 درصد دارد.در افرادی که بهداشت رارعایت نمی کنند ،عفونت معمولا از طریق مدفوعی دهانی از شخص الوده منتقل میشود.این نوع انتقال بخصوص در کودکان ودر مهد کودک ها مشاهده میشود.عفونت ممکن است از کودکان به والدین نیز منتقل گردد.برخلاف نوزادان عفونت در کودکان بزرگتر ممکن است فاقد علائم باشد. با این حال کودکان الوده فاقد علائم در گسترش بیماری نقش مهمی دارند.
علائم ژیاردیازیس (لامبلیازیس) شامل اسهال حاد ومزمن می باشد.گاهی اوقات نیز کیست بدون علامت خاصی از بدن حذف میشود.دوره نهفته بیماری در حدود 3 تا42 روز است .
عفونت حاد دارای علائم ذیل است:
- شیوع ناگهانی اسهال ابکی( اسهال مکرر زرد رنگ بد بو )
- کاهش اشتها
- تهوع
- لتارژی
- کاهش وزن
- دفع خون و موکوس معمولا مشاهده نمیشود
شایع ترین روشی که تاکنون برای تشخیص ژیاردیازیس استفاده شده است شناسایی کیست در نمونه مدفوع در بررسی میکروسکوپی بوده است . این روش با ید توسط شخص اموزش دیده و مسلط انجام شود تا تشخیص از دست نرود.علاوه بر این ،بیمار مشکوک باید درچندین نوبت مورد بررسی قرلر گیرد زیرا دفع کیست در مدفوع نوسانات زیادی دارد.
روشی که در اینجا معرفی میکنیم یک جایگزین بسیار مناسب برای روش میکروسکوپیک محسوب شده وبه اندازه روش میکروسکوپی نیز حساسیت ودقت دارد. مزایای این روش نسبت به روش میکروسکوپی عبارتند از:
- نیازمند تسلط ومهارت خاص نیست
- سریع وساده است
نیازمند وجود ارگانیسم دست نخورده (کیست یا تروفوزوئیت) در نمونه مدفوع نیست.
اصول آزمایش:
در آزمایش الایزای ژیاردیا یک انتی بادی اختصاصی با روش الایزا مورد استفاده قرار میگیرد بدین ترتیب که انتی بادی بر علیه کیست یا تروفوزوئیت ژیاردیا در میکروپلیتها کاشته شده است.
سوسپانسیونی از نمونه مدفوع و کنترل ها وارد خانه های میکروپلیت شده و انتی بادی هایی که با پراکسیداز کونژوگه شده اند اضافه میشوند.سپس پلیت ها در دمای اتاق (20 تا 25 درجه) انکوبه میشوند. در صورت وجود ژیاردیا درنمونه بیمارکمپلکسی از ژیاردیا ،انتی بادی اختصاصی و انتی بادی ساکن شکل میگیرد.در روند شستشو انتی بادی های نشاندار شده با نزیم که اتصال ایجاد نکرده اند شسته میشوند.پس از اضافه کردن سوبسترا، انزیم های متصل شده به ژیاردیا موجب تغیر رنگ محلول موجود در خانه های میکروپلیت از بیرنگ به ابی میشوند.با اضافه کردن معرف توقف رنگ خانه ها از ابی به زرد تغییر می یابد. شدت رنگ به غلضت انتی ژن های ژیاردیا که در نمونه وجود دارند بستگی دارد.
محدودیت های آزمایش:
آزمایش الایزا ژیاردیا انتی ژنهای ژیاردیا را در مدفوع شناسایی میکند و نسبتی بین این روش وشدت علائم بالینی وجود ندارد.نتایج بدست امده همواره باید با توجه به وضعیت بالینی بیمار تفسیر شوند.
نتیجه مثبت در این آزمایش وجود سایر عوامل بیماریزا را منتفی نمی سازد.نتیجه منفی نیز ژیاردیازیس را به طور کامل رد نمی کند زیرا ممکن است تعداد انگلها در نمونه کافی نباشد یا مقدار انتی ژن موجود در نمونه بسیار ناچیز باشد. اگر نتیجه تست منفی شود و بیمار دچار کم خونی بوده ویا مشکوک به ژیاردیازیس است یک نمونه مدفوع دیگر از بیمار باید مورد بررسی قرار گیرد.نتیجه تست درصورتیکه توزیع انگل در نمونه مدفوع ناهمگون باشد ممکن است مبهم ویا نامشخص باشد .در این مورد باید از همان نمونه مدفوع سوسپانسیون دیگری تهیه شده مورد بررسی قرار گیرد.
کیفیت آزمایش:
در بررسی های بالینی این آزمایش بر روی 276 نمونه مدفوع انجام شد.این بررسی در کشور المان وبر روی بیمارانی انجام شده که به نقاط مختلف سفر کرده بودند و دارای علائم مشکوک به ژیاردیازیس بودند.تمام نمونه ها باروش میکروسکٍوپی مورد ارزیابی قرار گرفتند.هر نمونه به مدت ده دقیقه توسط دو فرد مسلط مورد ارزیابی قرار گرفت.نمونه ها همچنین با استفاده از آزمایش الایزا .نیز مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج بدین ترتیب بودند:
این روش 100 درصد برای ژیاردیا اختصاصی بوده ودر بررسی های متعدد هیچ موردواکنش متقاطع گزارش نشده است.تعدادی ازمیکرو ارگانیسم هایی ، تخمهای کرمها وکیست انگلها که با این آزمایش مورد ارزیابی قرار گرفته اند به همراه نتایج حاصله در ذیل ذکر شده اند.